DE MENSENKENNISCOMMUNITY : de Tom van Tom

Zijn moeder hecht nogal aan ideaalbeelden. Ideaal gewicht. Ideale lengte, ideale mannen. Dat soort dingen. Roze wolken en caloriearme slagroomtaarten. 
In het huis hangen foto's van haar jonge gezin op zonnige locaties, als in reclamefolders van reisorganisaties. Veelbelovend. Mooier dan woorden.

Tom is een leuk ventje. Haar oudste kind. 
Af en tot verliest hij een beetje het overzicht. Als er veel dingen tegelijk gebeuren, dan raakt hij uit zijn doen. Ruzies snapt hij niet zo goed en er zijn best vaak misverstanden met zijn klasgenootjes. Of hij slaapt minder goed. Toen er een test werd gedaan hoopte moeder in het geheim nog dat daaruit zou komen dat hij hoogbegaafd is.
Maar ook toen; niks speciaals. TIQ 106. En het werd ook geen Asperger. Beetje jammer. Want Het Syndroom van Asperger heeft nog wel wat allure.

Vriendelijke jongen hoor, die Tom. Brilletje op. Dapper ook. Hij en ik hebben samen een presentatie verzorgd om aan zijn klas uit te leggen wat ASS is. Onderweg, al doende, ontdekte hij al een beetje wat dat voor hem persoonlijk betekent. Hij deed met name de technische zaken rondom de Presi. De inhoud bespraken we samen.
Ook altijd mooi is, dat wanneer je je tot kinderen richt, daarmee ondertussen de volwassen die meeluisteren in de luwte, ook van dienst bent. In alle eenvoud klare taal. De juf had in ieder geval ook iets bijgeleerd. Aan het einde van de les stak achterin de klas bovendien een bescheiden jongetje zijn vinger op, om te vertellen dat hij pas gehoord had, dat hij autisme heeft. En dat hij zoveel last heeft van het gevoel en geluid van cellofaan. Dat hij daar niet tegen kan. Brr. Cellofaan. Zinvol, Brain Blocks is een prachtige methode.

Tom is echt niet dom.
Toen we het er samen over hadden wat een autistische stoornis zoals PDDnos is en dat ASS al veel minder erg klinkt en dat dat een InformatieVerwerkingsStoornis is enzo, bedacht hij zelf dat ASS dus eigenlijk IVS is. Prachtig ja, helder. Die gebruik in nu vaak; autisme is IVS.

Een van de gevolgen van IVS is, dat er problemen zijn in de TOM. 
De TOM staat voor Theory of Mind; het besef dat andere mensen een andere belevingswereld hebben dan jij.
Een cruciaal instrument in het sociale verkeer. Het empathisch vermogen ontspruit eraan. Laatst hoorde ik iemand het over Verplaatskunde hebben.  Communicatie en contact kunnen maar moeilijk zonder.

(Als Kunst iets moge betekenen, is het wel dit; dat het mensen helpt groeien in hun Verplaatskundige Vaardigheden)

En tijdje geleden kwam ik zijn moeder tegen. Het gaat goed met Tom.
Ze vertelde, terwijl haar hele houding opzwol van trots, haar gezicht begon te glimmen, dat Tom die week weer zoiets moois had gezegd. Zo'n buitengewoon knappe vraag had geformuleerd. Namelijk: 'Waarom moeten mensen toch zoveel nadenken?' 
Uiteraard was ze daarop een onmiddellijk passend antwoord schuldig gebleven. Moest ze daar inderdaad nog even over nadenken. Over een antwoord op die vraag.
In bewondering en diep respect verwijlde ze sedert dat magische moment. Een buitengewoon intelligente, filosofische vraag. Was haar conclusie uiteindelijk.
Briljant.

Toch vermoed ik dat de zaak veel profaner van aard is. Wanneer Tom een vraag stelt, vraagt hij in de eerste plaats om duidelijkheid. Om uitsluitsel. Wat gaan we doen, wanneer gaat dat gebeuren, hoe gaat dat precies, kortom: die hele Geef me de Vijf, van Wie ,Wat, Waar, Wanneer en Hoe.
Hij wil weten waar hij aan toe is. In de omgeving waarin hij opgroeit, krijgt hij echter, schat ik in, toch wel regelmatig te horen; 'daar moet ik nog even over nadenken'.
De impliciete betekenis van 'nadenken', is dan eigenlijk alleen maar dat je nog langer op je antwoord zult moeten wachten.'Nadenken' betekent dan functioneel; wachten, meer geduld betrachten!. Zit ie helemaal niet op te wachten.
Bovendien kun je je een vagere activiteit dan nadenken door andere mensen niet voorstellen. Nadenken, dat is iets dat in het hoofd van iemand anders gebeurt, terwijl je er aan de buitenkant dus soms niks aan ziet.Want wat doet iemand die nadenkt nou concreet en wanneer is het bijvoorbeeld klaar?

Waar mensen met ASS zoal tegenaan kunnen lopen in communicatie; het letterlijk nemen van figuurlijk bedoelde taal bijvoorbeeld. Of het missen van de intentie, in een ironische ondertoon. Het misverstaan van een opgetrokken wenkbrauw, in combinatie met een neergebogen mondhoek enz. 
Maar daarnaast is dus ook het volgende van belang ; wat leveren die woorden in de praktijk op? Wat heb ik er concreet aan? Wat is de werkelijke boodschap?

Dit is naar mijn idee de strekking van zijn vraag; hou nou eens op met dat onduidelijke gedenk en vertel mij gewoon waar ik aan toe ben.

Iets om bij stil te staan.
Aandacht voor te hebben.
Niet teveel meer over nadenken nu.
De betekenis van woorden.
En de echte zin.