Doorbreek armoede met het zakgeldproject

Sociale kwaliteit van leven

Het Lectoraat Versterken van Sociale Kwaliteit (Hogeschool Arnhem Nijmegen) en Bindkracht10 zijn de initiatiefnemers van het project. Het Lectoraat is gericht op sociale kwaliteit als middel om achterstellingen te doorbreken om zo de kwaliteit van leven van mensen verbeteren. Rechtvaardigheid, gelijkwaardigheid, solidariteit en menswaardigheid zijn de centrale waarden van sociale kwaliteit.

Wat is het doel van het Zakgeldproject?

Tijdens het zakgeldproject worden kennis en vaardigheden aangeleerd waarmee financieel risicogedrag tegen wordt gegaan. Om de kinderen praktisch te leren omgaan met geld ontvangen zij zakgeld dat de functie vervult van ‘leergeld’. Samen met hun ouders oefenen ze met eigen geld en maken zij zich financiële competenties eigen. Alle deelnemende ouders hebben één ding gemeen: ze willen er zélf en samen met hun kinderen van leren. 

Hoe gaat het project in z’n werk?

Ouders ontmoeten elkaar gedurende een half jaar tien keer. Deze bijeenkomsten staan onder begeleiding van een professionele coach en minstens één ervaringscoach. Vijf van de tien bijeenkomsten vinden plaats met ouders én kinderen. Bij iedere bijeenkomst ontvangen ouders zakgeld, volgens Nibud-standaarden, voor hun deelnemende kind(eren). Dit geld geeft de sociaalwerker aan de ouders; vervolgens geven ouders hun kind zakgeld. 

Kinderen in de basisschoolleeftijd (6-12 jaar) krijgen onvoorwaardelijk 26 weken zakgeld (volgens Nibud-standaard). 

Tijdens de eerste gesprekken met ouders zijn de financiële opvoedkwesties geïnventariseerd en gekoppeld aan financiële competenties die het Nibud stelt (Gids voor financieel opvoeden). Hierbij gaat het om wat een kind van 9-11 jaar zou moeten kunnen. Bij dit alles draait het om twee leerwensen: “Ik wil dat mijn kind dit … leert” en “Dit wil ik zelf leren”.

De bijeenkomsten zijn niet vrijblijvend, er wordt verwacht dat iedereen zich maximaal inzet. 

Wat was de opbrengst van het project?

Tijdens de bijeenkomsten en in de aangemaakte Whatsapp-groep van de deelnemers ontstond een grote bereidwilligheid om van elkaar te leren. Hierbij speelde de ervaringsdeskundige een belangrijke rol. Iemand die in ‘hetzelfde schuitje’ heeft gezeten, voelt dingen beter aan en weet hoe het zit. Ook het groepsgebeuren werd zeer gewaardeerd; men hoorde ergens bij. 

Gaandeweg het project bleek dat veel kinderen thuis ook actief met de financiën omgingen. Ze werden zich bewust van hoeveel iets kost. Sommige kinderen attendeerden hun ouders op aanbiedingen. Ook bleke enkele kinderen hun zakgeld te sparen. Hier werd ook over gesproken en tijdens het project werd gestimuleerd om het geld uit te geven. Immers, je leert pas als het ook uitgeeft; van oppotten leren kinderen geen financiële vaardigheden. 

Bij veel ouders en kinderen leverde deelname aan het project een gevoel van trots op. Het gaat hierbij om het gevoel iets te kunnen en iets te doen dat niet iedereen doet. Het voelde als bijzonder. Er werd geen schaamte ervaren. 

Ook al is het een klein project, de opbrengst voor deelnemende ouders en kinderen is groot. Met name de gesprekken die gezinnen met elkaar over geld voerden zijn belangrijk, er kon gedacht worden in mogelijkheden.

Carinda Jansen is lector Versterken Sociale Kwaliteit van de HAN en docent op de HAN. Zij is initiatiefneemster van het Zakgeldproject. Voor meer info, klik hier.