Vervolg op onafhankelijke clientondersteunig

In het Koploperproject cliëntondersteuning zijn het afgelopen jaar verschillende themabijeenkomsten georganiseerd. Hierin stonden zeven thema’s rondom onafhankelijke cliëntondersteuning centraal: Jeugd, LVB, Dak- en thuislozen, Wmo naar Wlz, Werk & inkomen, Communicatie en Ouderen. Uit deze bijeenkomsten zijn verschillende themapublicaties voortgekomen, boordevol handvatten en handige tips. We spreken projectleider Joost de Haan over de totstandkoming en een paar nuttige tips & tricks.

‘We zetten binnen het Koploperproject in op samen leren en ontwikkelen met alle betrokken koplopergemeenten. Dit doen we samen met de opdrachtgevers VNG, Ieder(in), Koepel ASD en het ministerie van VWS. Met de themabijeenkomsten brengen we gemeenten bij elkaar die over bepaalde onderwerpen willen leren, of juist al goed bezig zijn op een bepaald thema binnen onafhankelijke cliëntondersteuning. Het leuke is dat er niet alleen projectleiders of beleidsadviseurs vanuit de gemeente aansluiten, maar ook professionals of ervaringsdeskundigen die met hun voeten in de praktijk staan. Per thema zijn verschillende bijeenkomsten georganiseerd. Deze waren erg inspirerend en er is veel kennis uitgewisseld. De belangrijkste inzichten zijn meegenomen in de nieuwe themapublicaties.’

‘Eigenlijk hebben de koplopers zelf voor de thema’s gekozen. Op basis van alle projectplannen hebben wij geïnventariseerd op welke thema’s meerdere gemeenten ambities delen. Vervolgens hebben we ze gevraagd op welke thema’s ze met ons en andere koplopers zouden willen leren. Op die manier zijn er zeven thema’s tot stand gekomen waar gemeenten in verschillende groepen deelnamen aan themabijeenkomsten. De thema’s komen natuurlijk niet helemaal uit de lucht vallen. In brieven aan de Tweede Kamer van Minister de Jonge (12 juli 2018 en 20 juni 2019) noemde hij vier groepen inwoners die wellicht extra behoefte hebben aan (gespecialiseerde) cliëntondersteuning.

Dit sluit aan op de ambities van gemeenten, want ook daar staat cliëntondersteuning voor mensen met een lvb, dak- en thuisloze mensen en/of met een psychische kwetsbaarheid, kwetsbare ouderen en voor kinderen, jongeren en hun ouders/verzorgenden vaak hoog op de agenda. Daarnaast zie je dat bekendheid en vindbaarheid (communicatie) voor alle gemeenten een opgave is. En twee thema’s waar ook veel interesse in is, maar waar nog lang niet overal uitvoering aan wordt gegeven: cliëntondersteuning binnen Werk & inkomen en bij de overgang van de Wmo naar Wlz.’

‘De themabijeenkomsten sluiten aan bij de kern van het Koploperproject: samen ontdekken, leren en ontwikkelen. Dat betekent ook dat het soms een beetje worstelen is, juist omdat de context in iedere gemeente anders is en we samen met vernieuwingen bezig zijn. Uiteindelijk willen we allemaal graag van elkaar leren, zodat we weten wat waar wel of niet werkt. Dat is precies waar het om draait in het Koploperproject, het samen leren om cliëntondersteuning op lokaal niveau verder te brengen. Zodat inwoners beter ondersteund en geholpen worden. En zodat ze de weg kunnen vinden zodra ze de regie dreigen te verliezen of simpelweg niet weten waar ze terecht kunnen in het complexe systeem van ondersteuning en zorg.’

‘We hebben producten ontwikkeld die handzaam zijn en handvatten geven om direct in de (beleids)praktijk toe te passen. Ze staan boordevol tips en instrumenten die direct toepasbaar zijn voor een cliëntondersteuner of een beleidsadviseur van een gemeente. Daarnaast beschrijven we (of linken we aan) goede voorbeelden van gemeenten die al wat verder zijn. Dat inspireert en zo kun je je wat beter voorstellen hoe het er in de praktijk uit gaat zien.’

Tips voor gemeenten die met deze thema’s aan de slag willen 

‘Ik zou altijd adviseren om eerst samen met inwoners, professionals en gemeente te onderzoeken wat écht nodig is. En om te kijken wat een aanvulling is op de bestaande vormen van hulp en ondersteuning. Zorg dat je daarbij niet de focus legt op de vorm van de ondersteuning, maar het doel: wat wil je bereiken? En laat je vervolgens inspireren door andere gemeenten: hoe hebben zij het georganiseerd? Wat sluit daarvan wel en niet aan op onze sociale infrastructuur? Binnen het Koploperproject ontwikkelen we veel kennisproducten die ingaan op de aanpak van koplopers, neem dus vooral een kijkje op onze themapagina of neem contact met ons op!’

Download de themapublicaties

• Onafhankelijke cliëntondersteuning voor jeugd
• Onafhankelijke cliëntondersteuning voor ouderen
• Onafhankelijke cliëntondersteuning voor mensen met een LVB
• Onafhankelijke cliëntondersteuning voor dak- en thuisloze mensen
• Onafhankelijke cliëntondersteuning en de overgang van Wmo naar Wlz