“Mes op zak? Dat is niet normaal!”

Steekgeweld in het nieuws

Maandag 11 oktober 2021, bron NOS Nieuws:
Het aantal geweldsincidenten met messen waarbij jongeren zijn betrokken, blijft hoog. In de eerste zes maanden van dit jaar registreerde de politie 155 minderjarige verdachten van steekincidenten. Dat aantal ligt in lijn met de twee voorgaande jaren.

Vrijdag 22 oktober 2021, bron NOS Nieuws:
Bij de landelijke wapeninleveractie zijn vorige week ruim 3300 steek-, slag- en vuurwapens naar de politie gebracht. Onder meer machetes, vlindermessen en zelfgemaakte steekwapens werden ingeleverd in de daarvoor bestemde tonnen op politiebureaus in het hele land.

In gesprek met Rob Hartings, Welzijnsorganisatie MEE & De Wering

Twee recente berichten over een ernstig probleem onder jongeren, het dragen van wapens alsof dat normaal is en erbij hoort. Een verdrievoudiging in vier jaar van dit fenomeen vooral onder minderjarigen en overal in het land geeft de acute ernst van de situatie aan. “Het kan overal zomaar gebeuren, in elke gemeente, rijk of arm, platteland of stad, groot of klein, het gebeurt overal”, zegt Rob Hartings, Directeur Bestuurder van MEE & de Wering. In zijn werkgebied, Noord Holland Noord speelde zich ook enkele steekwapenincidenten af. Dat was voor hem aanleiding na te denken welke rol welzijn daarin kan pakken.

Dit heeft geresulteerd in een Virtual Reality oplossing, RE:ACTION genoemd, waarin jongeren kunnen ervaren hoe dit probleem overal op de loer ligt en hoe daarmee om te gaan. Door het spel te spelen en met elkaar daarover te spreken wordt bereikt dat jongeren zich bewust worden van deze problematiek en de enorme gevolgen daarvan inzien. Voor zichzelf én voor anderen. Om deze bewustwording te creëren is gekozen voor een middel dat dicht bij de dagelijkse beleving van jongeren staat, gaming. RE:ACTION is ontwikkeld met, door en voor jongeren, in hun taal en hun cultuur. Begin september is het als prototype gepresenteerd bij Hogeschool Inholland in Haarlem. Inmiddels is de VR-game uitgeprobeerd op een school waarna de leerlingen zeiden dat de game zeer herkenbaar was en een eye-opener voor velen. Scholieren vormen een belangrijke doelgroep voor RE:ACTION, maar ook jongerenhonken en buurthuizen moeten gebruik kunnen gaan maken van deze interventie. Het spelen van deze game in combinatie met het aangaan van het gesprek over het dragen en het al dan niet gebruiken van wapens maken we verschil.

Smeltkroes van oorzaken

Een eenduidige oorzaak voor de messenproblematiek is er niet. Gevoelens van onveiligheid, angst, onbehagen, onthechting en vervreemding zijn zeker aan de orde en ook na-aperij speelt mee: Kees draagt een mes, dan moet ik dat dus ook doen. “Met deze smeltkroes van oorzaken moet je gewoon ergens beginnen”, zegt Hartings, “want zo’n mes op zak is niet normaal.” Zo ontstond RE:ACTION, een preventief instrument om jongeren te behoeden voor het dragen van wapens. Naarmate de weerbaarheid van jongeren op dit punt toeneemt en minder jongeren wapens dragen daalt de kans op noodlottige gevolgen en is er een hele wereld gewonnen, zo is de redenering.

“Wij zijn ervan overtuigd dat ervarend leren door middel van het spelen van een game, alleen of in groepen, veel meer impact heeft dan bijvoorbeeld een preventie-campagne. De taal en de vorm sluiten aan bij de leefwereld van de spelers. Het interactieve karakter maakt het spannend en leerzaam. De ervaring via VR maakt de beleving voor de speler levensecht en ingrijpend.”, aldus Hartings.

Niets doen is geen optie

Elk incident is er natuurlijk één teveel en leidt tot veel persoonlijk leed. Tegelijk is het maatschappelijk zeer dure ellende. Zorg- en herstelkosten rondom het slachtoffer en familie en politie- en justitiekosten aan de kant van de dader tellen heel snel hard aan. Het gaat om tienduizenden euro’s zekere kosten per incident, maar dan is het te laat, want het incident is dan al een feit. Preventie beoogt het aantal incidenten terug te brengen tot nul. Uiteraard is dit ambitieus, maar elk getal boven de nul is niet acceptabel om als doel te hebben. “RE:ACTION garandeert geen 100% succes maar is wel één van de routes om naar nul te komen”, zegt Hartings, “en daar moeten we het mee doen, want niets doen is geen optie.”

Voor de verdere doorontwikkeling van RE:ACTION tot een geheel uitgewerkt programma dat overal in Nederland kan worden ingezet zoekt MEE & de Wering partners. Mensen die zich realiseren dat dit noodlot hen morgen treft en dus nu iets willen doen. Welzijnsorganisaties die hun preventieve taak pakken en de onzekerheden van dien op de koop toe nemen. Gemeenten die ondanks budgettaire en politieke bezwaren toch doorpakken omdat de jeugd de toekomst heeft. Bedrijven die vanuit een maatschappelijke engagement hun steentjes bijdragen om snel aan de slag te gaan.

Rob Hartings is ervan overtuigd dat we met z’n allen een belangrijke bijdrage kunnen leveren om het tij te keren. Samen maken we het verschil.

Meer weten?

• Klik hier voor meer informatie over RE:Action
• Bekijk hier de documentaire over RE:Action
• Meer info en aanmelden via Rob Hartings (r.hartings@meewering.nl), Piet de Groot (pdegroot@adsysco.nl, 06 53243087) of Dirk Winkel (dwinkel@adsysco.nl, 06 82946710)