De geschiedenis achter de voorzorgcirkels

De geschiedenis achter de voorzorgcirkels

5 jaar geleden werd ik gevraagd door de ouderenorganisatie KBO in Oost-Brabant om een project voor ouderen op te zetten, gericht op de thema’s Wonen en Zorg. De achtergrond van deze vraag lag en ligt in de vergrijzingsproblematiek in Nederland. De KBO wilde weten hoe haar leden aankeken tegen beide genoemde thema's.

Alvorens in te gaan op het project zelf, wil ik de vergrijzingsproblematiek kort benoemen:

• Bejaardenhuizen zijn verdwenen
• De subsidierelatie met de verzorgingshuizen is beëindigd
• De verblijfsduur in een verpleeghuis werd door de jaren heen steeds korter: je komt pas in de allerlaatste fase van je leven in het verpleeghuis.

(Terwijl deze processen zich in een periode van 30 jaar voltrokken, zijn onze landelijke politici vergeten nieuwe structuren te ontwikkelen, die het mogelijk maken tot het einde van je leven thuis te blijven wonen)

• De babyboom generatie van vlak voor en direct na de Tweede Wereld Oorlog, stroomt momenteel in grote aantallen de grijze zone binnen
• Oplopend tekort aan mantelzorgers
• Er is een groot tekort aan zorgpersoneel
• Vlak voordat Corona uitbrak, stonden en 22.000 mensen op de wachtlijst van verpleeghuizen
• Mede als gevolg van de babyboom generatie wordt de zorg in Nederland onbetaalbaar

Dit is in een notendop de problematiek van de vergrijzing in Nederland. Pas zeer recent begint het een klein beetje door te dringen hoe omvangrijk dit probleem is, zeker gezien het feit dat de vergrijzing pas piekt in 2040 en de problemen nu al zo talrijk zijn.

Bijeenkomsten

Ik organiseerde in de periode van 3 jaar, die voorafgingen aan de uitbraak van Corona, 20 bijeenkomsten met ouderen in een regio van 90.000 inwoners. De bedoeling van deze bijeenkomsten was tweeledig:

• Ouderen bewust maken van bovengenoemde problematiek
• Ouderen laten aangeven hoe zij aankijken tegen Wonen en Zorg in, globaal genomen, de laatste 10 jaar van hun leven, wetende dat de kans zeer groot is dat ze die fase thuis zullen doorbrengen.

In het eerste deel van elke bijeenkomst werd uitgebreid de problematiek van de vergrijzing toegelicht.

Om informatie te krijgen over Wonen en Zorg, had ik voor het tweede deel van de bijeenkomst 6 casussen beschreven met oplopende zorgafhankelijkheid, van een 70-jarige tot een 90-jarige. Voor elke casus kregen de ouderen 10 minuten de tijd om hun reactie op papier te zetten.

2000 ouderen kwamen af op de bijeenkomsten en dit leverde in totaal ongeveer 9000 reacties op. Ouderen gaven duidelijk aan dat ze zo lang mogelijk thuis wilden blijven wonen in de wijk of het dorp waar ze nu wonen en wel het liefst in geclusterde, kleinschalige woonvormen. Ze rekenen daarbij op steun uit de directe omgeving op individuele basis: 1 op 1.

Verder bleek de behoefte om elkaar regelmatig te ontmoeten in een daarvoor geschikte ruimte groot te zijn.

Domotica en robotica echter kwamen nauwelijks voor in de reacties van de ouderen op de casussen.

In het boek Vergrijzing en Ouderenzorg worden de resultaten uitgebreid beschreven.

Gedurende het project kregen de informele organisaties (o.a. ouderenverenigingen, zorgcoöperaties, dorps- en wijkraden) en de professionele organisaties (woningcorporaties, zorgorganisaties en welzijnsorganisaties) steeds meer belangstelling voor het project en de resultaten die het opleverde.

Uiteindelijk vonden alle genoemde organisaties elkaar en besloten om samen verder te werken aan datgene wat de ouderen hadden aangegeven m.b.t Wonen en Zorg.

Daarover een volgende keer meer Henk Geene

Nieuwsgierig naar het ontstaan de de voortgang van Voorzorgcirkels?

Op 23 juni 2022 kan je een gratis online sessie bijwonen 'Voorzorgcirkels, als antwoord op vergrijzing' waar @Henk Geene en @Henk Ermers jullie meenemen naar deze bijzondere ontwikkelingen in Nederland. Klik op de link naar de online sessie en geef je gratis op!